Mamapedia > Η υγεία των παιδιών > Διάφορα > Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων και είναι επικίνδυνη για τα βρέφη και παιδιά;

Διάφορα

Τερέζα Αλεξίεβα

Διάφορα

Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων και είναι επικίνδυνη για τα βρέφη και παιδιά; от Τερέζα Αλεξίεβα

Από:
Επί:
icon Προβολές: 42
monkeypox

Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας της 27 Ιουνίου 2022, ο αριθμός των κρουσμάτων της ευλογιάς των πιθήκων έχει αυξηθεί σε πάνω από 3.400 παγκοσμίως. Τα περισσότερα κρούσματα έχουν καταγραφεί στην Ευρώπη καθώς μέχρι στιγμής μόνο ένα από αυτά έληξε με θανατηφόρα έκβαση.

Σύμφωνα με τον άνω οργανισμό, η ευλογιά των πιθήκων δεν αποτελεί ακόμη παγκόσμια υγειονομική κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ωστόσο, ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ έχει επανειλημμένα εκφράσει την ανησυχία του για τον αυξημένο αριθμό κρουσμάτων σε διάφορες χώρες του κόσμου.

Προς το παρόν στη Βουλγαρία έχουν επιβεβαιωθεί μόλις τρία κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων και οι προσβεβλημένοι είναι σε καλή γενική κατάσταση και χωρίς κινδύνους επιπλοκών. Και όμως – η εμφάνιση της ευλογιάς των πιθήκων στη Βουλγαρία εγείρει μια σειρά ερωτημάτων, μεταξύ των οποίων ποιοι είναι οι κίνδυνοι για τα παιδιά μικρότερης ηλικίας.

Σήμερα συστηματοποιούμε για εσάς τις πιο σημαντικές πληροφορίες σχετικά με το θέμα, όπως αναφέρθηκαν από κορυφαίους επαγγελματίες υγείας και οργανισμούς σε παγκόσμιο επίπεδο.

Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων;

Τα πιο σημαντικά δεδομένα για την ευλογιά των πιθήκων μπορούν να χωριστούν σε δύο ομάδες – ιστορική εμφάνιση και αποκλεισμός της νόσου και η κλινική πορεία της.

Ιστορική εμφάνιση και αποκλεισμός της νόσου

Παρά την επιταχυνόμενη εξάπλωση τους τελευταίους μήνες, η ευλογιά των πιθήκων δεν είναι μια νέα ασθένεια. Εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1958 σε μία μαϊμού εργαστηρίου, εξού και το όνομά της. Η πρώτη μόλυνση ανθρώπου εντοπίστηκε το 1970 στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και ο φορέας ήταν ένα μικρό παιδί.

Ιστορικά, η εξάπλωση της ευλογιάς των πιθήκων μεταξύ των  ανθρώπων είναι σποραδική και τα κρούσματα είναι μεμονωμένα ή υπό τη μορφή τοπικών επιδημιών. Γι’ αυτό η παγκόσμια εξάπλωση αποτελεί προηγούμενο που προκαλεί ανησυχία και εφιστά την προσοχή των υγειονομικών αρχών σε όλο τον κόσμο.

Η εξάπλωση της ευλογιάς των πιθήκων αυτήν τη στιγμή μπορεί να παρακολουθείται ζωντανά στο χάρτη που ενημερώνεται από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ.

Κλινική πορεία της ευλογιάς των πιθήκων

Η ευλογιά των πιθήκων είναι μια ιογενής μολυσματική νόσος που μπορεί να εμφανιστεί τόσο σε ανθρώπους όσο και σε ζώα. Η ασθένεια προκαλείται από τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων – έναν ζωονοσογόνο ιό του γένους Orthopoxvirus. Ο ιός της ευλογιάς – ο αιτιολογικός παράγοντας της «κόκκινης πανούκλας» – ανήκει επίσης σε αυτό το γένος.

Μέχρι στιγμής είναι γνωστοί δύο κλάδοι του ιού – του Κονγκό και της Δυτικής Αφρικής. Σύμφωνα με τον επικεφαλής κρατικό επιθεωρητή υγείας Άνγκελ Κούντσεφ, στη Βουλγαρία έχουν εντοπιστεί μόνο κρούσματα του ιού της Δυτικής Αφρικής, ο οποίος έχει ηπιότερη και ακίνδυνη πορεία.

Θεωρείται ότι η περίοδος επώασης είναι από 5 έως 21 ημέρες και η διάρκεια της νόσου είναι από 2 έως 4 εβδομάδες με ποικίλης βαρύτητας συμπτώματα. Η πιο συνηθισμένη για την  ευλογιά των πιθήκων είναι η εμφάνιση εξανθήματος που μπορεί να προκαλέσει δυσφορία, κνησμό και πόνο. Η πορεία μπορεί να είναι και σοβαρή, ειδικά σε παιδιά, έγκυες γυναίκες ή άτομα με ασθένειες του ανοσοποιητικού συστήματος.

Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά αποτελέσματα, το ποσοστό θνησιμότητας της ευλογιάς των πιθήκων κυμαίνεται μεταξύ 1% και 6% ανάλογα με τον τύπο του ιού και τον τόπο κατοικίας του ασθενούς. Η θνησιμότητα μπορεί να φτάσει έως και το 11% σε χώρες με περιορισμένη πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, με τέτοιο ποσοστό να καταγράφεται μέχρι στιγμής μόνο στην Κεντρική Αφρική.

Πώς μεταδίδεται και ποια είναι τα συμπτώματα;

Σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, η ευλογιά των πιθήκων μεταδίδεται από άτομο σε άτομο κυρίως μέσω στενής και άμεσης επαφής – με αερομεταφερόμενα σταγονίδια, πρόσωπο με πρόσωπο ή δέρμα με δέρμα. Άλλα λιγότερο πιθανά σενάρια είναι η κατανάλωση μολυσμένου κρέατος άγριων ζώων, δαγκώματα ή γρατσουνιές από μολυσμένα ζώα.

Οι άνθρωποι αρχίζουν να μεταδίδουν τον ιό με την εμφάνιση των συμπτωμάτων και είναι μεταδοτικοί μέχρι να επουλωθούν όλες οι δερματικές βλάβες. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η εξάπλωση  καταγράφηκε μία εβδομάδα μετά από το σχηματισμό κρούστας στις βλάβες. Με αυτά τα κριτήρια, η εξάπλωση της ευλογιάς των πιθήκων μοιάζει πολύ με την εξάπλωση άλλων τύπων ευλογιάς, συμπεριλαμβανομένης και της ευλογιάς και της ανεμοβλογιάς.

Συμπτώματα της ευλογιάς των πιθήκων

Με την πρώτη ματιά, η ασθένεια μπορεί να μοιάζει με την ανεμοβλογιά. Αν και συχνά να συγκρίνεται με την πλέον εξαφανισμένη ευλογιά, η ευλογιά των πιθήκων είναι λιγότερο μεταδοτική και προκαλεί μια πιο ήπια νόσος.

Συμπτώματα πριν από το εξάνθημα

Μερικά συνήθη συμπτώματα πριν από την εμφάνιση του εξανθήματος είναι:

  • Αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος και πυρετός,
  • Πρήξιμο των λεμφαδένων,
  • Έντονος πονοκέφαλος που μοιάζει με την ημικρανία,
  • Πόνοι στους μύες και στην πλάτη,
  • Κόπωση και έλλειψη ενέργειας.

Συνήθως, το εξάνθημα εμφανίζεται 1 έως 3 ημέρες μετά την πρώτη αύξηση της θερμοκρασίας. Είναι παρόμοιο με γεμάτες με υγρά φουσκάλες και επηρεάζει μάλλον το πρόσωπο και τα άκρα παρά το σώμα. Μπορεί να υπάρχουν εξανθήματα στο πρόσωπο, στο στοματικό βλεννογόνο, στα γεννητικά όργανα και στους επιπεφυκίτιδες.

Στάδια ανάπτυξης του εξανθήματος

Το εξάνθημα εξελίσσεται διαδοχικά και περνάει από τα ακόλουθα στάδια:

  • Κηλίδες (βλάβες με επίπεδη βάση),
  • Βλατίδες (ελαφρώς ανυψωμένες σκληρές βλάβες),
  • Κυστίδια (βλάβες γεμάτες με διαυγές υγρό),
  • Φλύκταινες (βλάβες γεμάτες με κιτρινωπό υγρό),
  • Κρούστες που στεγνώνουν και πέφτουν από το δέρμα.

Το πλήθος των βλαβών κυμαίνεται από μερικές έως αρκετές χιλιάδες. Σε σοβαρές περιπτώσεις, οι βλάβες μπορεί να συνενωθούν και να προκαλέσουν την αποκόλληση μεγάλων τμημάτων του δέρματος.

Ποια είναι η πρόληψη και η θεραπεία της ευλογιάς των πιθήκων;

Η πρόληψη της ευλογιάς των πιθήκων δεν διαφέρει από αυτή που είναι ήδη γνωστή για κάθε τύπο ασθένειας που μεταδίδεται άμεσα και με αερομεταφερόμενα σταγονίδια. Εξαντλείται από την υψηλή ατομική υγιεινή, τον εντοπισμό και την απομόνωση ατόμων επαφής και τον περιορισμό των στενών επαφών σε περίπτωση εξάπλωσης επιδημίας.

Επί του παρόντος δεν υπάρχει ειδική θεραπεία εκτός από τη συμπτωματική θεραπεία του εξανθήματος και του πυρετού. Οι δευτερογενείς βακτηριακές λοιμώξεις θα πρέπει να αντιμετωπίζονται όπως ενδείκνυται και είναι απολύτως απαραίτητο ο ασθενής να παραμένει καλά ενυδατωμένος καθ’ όλη τη διάρκεια της νόσου. Είναι υποχρεωτικό η νόσος να παρακολουθείται από έναν γιατρό που να συστήσει την καταλληλότερη θεραπεία ανάλογα με την συγκεκριμένη περίπτωση, ενώ η αυτοθεραπεία είναι απολύτως ανεπιθύμητη.

Το 2022 ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων αδειοδοτήθηκε το αντιικό φάρμακο τεκοβιριμάτη ως πιθανή για χρήση στην ευλογιά των πιθήκων. Δεν είναι ακόμη ευρέως διαθέσιμο και η λήψη του χωρίς συνταγή γιατρού δεν συνιστάται.

Έρευνες δείχνουν ότι το εμβόλιο της ευλογιάς έχει περίπου 85% δυνατότητα να αποτρέψει τη μόλυνση σε στενές επαφές και να μειώσει τη σοβαρότητα της νόσου. Εγκρίθηκε ένα νεότερο εμβόλιο κατά της ευλογιάς και της ευλογιάς των πιθήκων που βασίζεται σε ένα τροποποιημένο εμβόλιο «Ankara».

Με πρόσβαση σε επαρκή ιατρική περίθαλψη και επαρκή ανταπόκριση σε πιθανές επιπλοκές, οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν από την ευλογιά των πιθήκων χωρίς μακροπρόθεσμες συνέπειες για την υγεία τους.

Είναι η νόσος επικίνδυνη για τα βρέφη και παιδιά;

Για τους γονείς υπάρχει ένα καλό και ένα κακό νέο.

Το καλό νέο είναι ότι τα στατιστικά στοιχεία της τρέχουσας εξάπλωσης δείχνουν, ότι η  επίπτωση στα παιδιά είναι εξαιρετικά χαμηλή.

Ενώ το κακό – οι μελέτες που πραγματοποιήθηκαν μέχρι σήμερα επισημαίνουν ως ομάδες υψηλότερου κινδύνου για να νοσήσουν την ευλογιά των πιθήκων τα παιδιά και τα άτομα με σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας (ΣΕΑΑ).

Δεδομένου του αυξημένου κινδύνου επιπλοκών στους νεότερους, οι υγειονομικές αρχές συμβουλεύουν τους γονείς να αντιμετωπίζουν κάθε εξάνθημα ή συνοδά συμπτώματα με προσοχή και να επικοινωνούν με τον γιατρό τους στην πρώτη υποψία νόσησης. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου υπάρχει επιβεβαιωμένη επαφή με έναν μολυσμένο ασθενή.

Οι προβλέψεις για την πορεία της ευλογιάς στα παιδιά είναι καλές και για τον σκοπό αυτό είναι απαραίτητο η κατάσταση των παιδιών μικρότερης ημικίας να παρακολουθείται από παιδίατρο και να αντιμετωπίζονται γρήγορα και σωστά όλες οι πιθανές επιπλοκές.

Πηγές