«Τώρα θα κάτσουμε να φάμε σουπίτσα και εγώ θα δω ταινιούλα! Για τον Φράνκλιν! Αλλά να είναι στη δική μας γλώσσα» φωνάζει χαρούμενα η Άνι, πηδώντας με ένα πόδι προς το εστιατόριο. Έτσι λέει επειδή τελευταία προσπαθώ να ησυχάσω τις τύψεις μου που την αφήνω να δει ταινίες, βάζοντας της τις στα αγγλικά. «One, two, three, four, five, six, seven, eight, nine, ten» μετράει και εγώ ψιλοτρέχω από πίσω της, επειδή έχουμε αργήσει ενώ έχουμε ραντεβού με φίλους του πατέρα της.
Γιατί Φράνκλιν και γιατί ταινιούλα;
Εγώ η ίδια της διαβάζω τα βιβλιαράκια για το χελωνάκι Φράνκλιν το βράδυ πριν κοιμηθεί και πια δεν τα αντέχω, επειδή είναι αληθινά ρεαλιστικά και σ’ αυτά δεν υπάρχει μαγεία. Αλλά πως από τα βιβλιαράκια περάσαμε στις ταινιούλες – δεν θυμάμαι. Και ακόμα, πώς και πότε η Άνι έχει μάθει να κοιτάει στην οθόνη σαν υπνωτισμένη; Επίσης έχει ξεκινήσει να θέλει να το κάνει πάντα όταν είμαστε σε εστιατόριο και δεν έχει απολύτως τίποτα να κάνει με μας, ομάδα πεινασμένων και ομιλητικών ενηλίκων στο τραπέζι. Έτσι η σχέση αιτία – συνέπεια για την Άνι έχει γίνει αντανακλαστικό, σαν στα σκυλιά του Πάβλοφ – εστιατόριο για την Άνι είναι ίσον παρακολούθηση της οθόνης του κινητού…
Been there, done that? Ε, χαίρομαι να σε γνωρίσω!
Το πρόβλημα με το φαί και την παρακολούθηση έχει και άλλη ρίζα – κάπου στην αρχή, ακόμα τότε που το παιδί σας μάθαινε να τρώει μαζί σας στο τραπέζι. Τότε μπορεί να παρακολουθούσε κάποιον από σας που συνέχεια τσέκαρε το κινητό του όσο έτρωγε… Ή δεν του εξασφαλίσατε αρκετά ενδιαφέρονται θέματα, το αγνοούσατε και μιλούσατε μόνο μεταξύ σας και έτσι αισθάνθηκε περιττό. «Ησυχία, η μαμά και ο μπαμπάς μιλάνε τώρα, εσύ τρώγε τη σούπα σου και μη μας διακόπτεις.» Ή μπορεί στην οικογένεια σας ποτέ να μην βρίσκετε χρόνο να φάτε όλοι μαζί στο τραπέζι και ο καθένας να το κάνει μόνος του και με ευχάριστο για τον εαυτό του τρόπο.
Η Καναδή ψυχολόγος, Άλισον Σέϊφερ, συμβουλεύει για αρχή να επιβάλετε σταθερούς και σαφείς κανόνες:
– Να τρώτε την ίδια ώρα και εάν είναι δυνατών όλοι μαζί στο τραπέζι,
– Να εξασφαλίσετε στο παιδί τη δυνατότητα να φάει με τον ρυθμό και με τον τρόπο που του είναι άνετος και ευχάριστος (εάν θέλει να φάει στο δικό του το πιάτο με πασχαλίτσες και να πίνει νερό από το ποτήρι του με τη Μίνι – καλώς),
– Να μιλάτε κατά τη διάρκεια του δείπνου με το παιδί για ενδιαφέροντα για αυτό θέματα και να ξέρει ότι στο δείπνο μπορεί να διηγηθεί πως πέρασε την ημέρα του,
– Κατηγορηματικά και εσείς οι ίδιοι να μη χρησιμοποιείτε κινητό ή ταμπλέτα όσο τρώτε.
«Η πρόθεση σας είναι ευγενής. Η μαμά προσπαθεί πάση θυσία να λύσει το πρόβλημα με τη θρέψη του μικρού γυρίστρου, που δεν κάθετε σε ένα σημείο. Αλλά αυτό το «πάση θυσία» είναι μέρος του προβλήματος. Το παιδί δεν έχει κίνητρα να συμπεριφέρεται με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Και γιατί όχι, αφού η μαμά αλλάζει τους κανόνες έτσι, που να εξυπηρετούν το παιδί.
Η δουλεία μας ως γονείς είναι να δημιουργήσουμε κανόνες, ενώ η δουλειά των παιδιών είναι να προσαρμοστούν σε αυτούς. Με αυτόν τον τρόπο τους προετοιμάζουμε για συνεργασία και ζωή στην κοινωνία. Εάν δεν τους διδάξουμε παρόμοιες δεξιότητες, κινδυνεύουμε τα παιδιά μας να μεταμορφωθούν σε εγωκεντρικά πλάσματα.
Να δούμε πως μπορούμε να αλλάξουμε την κατάσταση:
Να είστε σταθεροί αλλά καλοπροαίρετοι. Εάν θέλετε ο κανόνας να τρώτε μαζί στο τραπέζι να ισχύει για όλη την οικογένεια- κάντε το. Καλέστε τα παιδιά στο τραπέζι και αφήστε τους να φύγουν όταν τελειώσουν το φαγητό. Εάν το παιδί σηκωθεί – αυτή είναι η επιλογή του, αλλά ας ξέρει ότι το επόμενο δείπνο είναι μετά από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Ακριβώς όπως στην πανσιόν, στην κατασκήνωση ή στο νοσοκομείο.
Δείξτε σταθερότητα: μην διαστρεβλώνετε τους κανόνες, επιτρέποντας στο παιδί να τρώει σε άλλο σημείο ή να του δίνετε κάτι για φαί εκτός του προκαθορισμένου χρόνου. Ναι, μέχρι να συνηθίσει μπορεί να τρώει πιο λίγο, αλλά η περίοδος προσαρμογής δεν είναι τόσο μεγάλη για να υπάρχει κίνδυνος για την υγεία του.
Να είστε φιλικοί: μείνετε χαρούμενοι και μην εκπέμπετε σκληρότητα. Μη του λέτε και ξαναλέτε: «Σου είπα ότι θα πεινάς εάν δεν φας το μεσημέρι?» Παρόμοιο τόνο κηρύγματος έχει τη τιμή του – συχνότερα αυτή είναι η εχθρικότατα. Παρ’ όλα αυτά, όταν το παιδί δείξει ότι πεινάει – δείξτε του συμπόνια.
Μην περιπλέκετε τα πράγματα – αφήστε τη μάνα Φύση και τα φυσικά ακόλουθα να κάνουν τη δουλειά τους.»
Επειδή δεν υπάρχει παιδί που να έχει πεθάνει από την πίνα, δεν συμφωνείτε;
Είναι η συνεχής παραμονή μπροστά από την οθόνη βλαβερή για την ανάπτυξη του παιδιού σας; Η αλήθεια είναι ότι ακόμα δεν ξέρουμε. Τα πρώτα παιδιά που χρησιμοποιούν τόσο πολύ smartphones και ταμπλέτες πάνε ακόμα στο σχολείο. Οι ειδικοί όμως είναι βέβαιοι σε ένα – η συχνή παρακολούθηση τηλεόρασης (ή η συχνή χρήση κινητού ή ταμπλέτας) κάνει τα παιδιά πιο ντροπαλά και συναισθηματικά ανώριμα και δημιουργεί προβλήματα στην επικοινωνία τους. Και επειδή το παιδικό εγκέφαλο αναπτύσσεται πολύ γρήγορα σε αυτά τα πρώιμα χρόνια, τα παιδιά σίγουρα μαθαίνουν πιο καλά από ανθρώπους και όχι από οθόνες.
…
«Ο Φράνκλιν ακόμα δεν μπορεί να δένει τα κορδόνια των παπουτσιών του, αλλά πια μπορεί να μετράει από 1 έως 10 και αντίστροφα» ξετυλίγεται η τρυφερή φωνή της αναγγέλλων από το τηλέφωνό μου, ενώ η Άνι με βλέμμα από άλλο κόσμο τρώει τη σούπα της χωρίς καθόλου να τη βλέπει….
«Είναι νόστιμη, Άνι;» – ρωτώ με ελπίδα, ενώ μου κάνει σήμα με το αντίχειρά της – για να μην χάσει κάτι από τη ταινιούλα…. Και εμείς, οι μεγάλοι, εκ’ νέου επικεντρωνόμαστε στη συζήτηση. Ενώ όλα μπορούν να είναι ευκολότερα – απλά το κινητό είναι απαγορευμένο κατά τη διάρκεια του δείπνου. Τελεία. Έτσι τουλάχιστον θα υπήρχε ευκαιρία η Άνι να μάθει τα ονόματα διάφορων τροφών και να απολαμβάνει τη γεύση και την όψη τους… Συμπεριλαμβανομένων – των τροφών, που δεν αρέσουν στο χελωνάκι Φράνκλιν… Όπως μπρόκολο και λαχανάκια Βρυξελών. 🙂