Προβολές: 407
«Παρακαλώ, Άνι, πες τη μαγική λεξούλα!» Σιωπή. «Άντε, Άνι, πες τη μαγική λεξούλα, επειδή αλλιώς δεν θα σου εκπληρώσω την επιθυμία! Ξέρεις πια είναι η μαγική λεξούλα, Άνι;» «Ξέρω. Η μαγική λεξούλα είναι «αμέσως».
Γελάμε μ’ αυτό το αστείο αλλά τα πράγματα δεν είναι για γέλια. Πάρα τη λήψη συνεχόμενων αρνήσεων σε αυτή την ηλικία – την ονομάζουν „the terrible twos” ή „τα τρομερά δύο)“, – στην ουσία η Άνι έγινε τριών, και τεσσάρων και ακόμα μαθαίνει να ζητά συγγνώμη και να ευχαριστεί.
Όταν το παιδί μπει σε αυτή την ιδιαίτερη ηλικία, ξεκινάει να επιμένει στο δικό του πια ενισχυμένο «εγώ» και αναπτυσσόμενη προσωπικότητα μέσω αρνήσεων και – όπως στο σπίτι το λέμε για αστείο – «γαϊδουρίσια συμπεριφορά». Άνι παραδείγματος χάριν ψιθυρίζει όταν πρέπει να παρακαλέσει, να ζητήσει συγγνώμη ή να ευχαριστήσει για κάτι. Της είναι πολύ δύσκολο, σαν να αισθάνεται ότι σπάει η βούλησή της.
Η Καναδή ψυχολόγος, η Άλισον Σέϊφερ, θεωρεί ότι…
Η αντίσταση ενάντιων των εκφράσεων «παρακαλώ», και «ευχαριστώ» είναι η παιδική απάντηση στην αίσθηση ότι συνέχεια τους τα λένε. Να το πούμε ευθέως – πολύ συχνά κάνουμε τέτοιες μικρές υπενθυμίσεις (μαζί με τις δεκάδες άλλες μικρές οδηγίες που αφορούν διάφορες πτυχές της καθημερινότητα των παιδιών). Τους έρχεται στο παραπάνω. Ιδιαίτερα εάν η σχέση είναι πιο πολύ ιεραρχική απ’ ότι ισότιμη.
Και ξαφνικά το «παρακαλώ» και το «ευχαριστώ» παύουν να τους φαίνονται ως ανταλλαγή ευγενικών φράσεων. Στο παιδί, το οποίο αισθάνεται ότι είναι σε χαμηλό κοινωνικό επίπεδο, αυτό του ηχεί περισσότερο σαν άσκηση πίεσης.
Επίσης να θυμάστε ότι εμείς, οι ενήλικες, συνέχεια ζητάμε διάφορα πράγματα χωρίς να λέμε απαραίτητα «παρακαλώ».
Ποια είναι η λύση;
Δώστε προσωπικό παράδειγμα.
Διατηρήστε τους δικούς σας καλούς τρόπους. Τα παιδιά θα σας μιμηθούν.
Κάντε παράσταση καλών τρόπων
Εξασκηθείτε στους καλούς τρόπους με διασκεδαστικό τρόπο. Οργανώστε τσάι – πάρτι για τα λούτρινα αρκουδάκια και για τις κούκλες. Τα παιδιά λατρεύουν αυτά τα πράγματα. Βάλτε άσπρα γάντια, προετοιμάστε το μενού, συμπεριφερθείτε επιδεικτικά ευγενικά. Είναι ένας θαυμάσιος τρόπος να μάθουν τα παιδιά χωρίς να τους κάνετε κήρυγμα.
Αλλάξτε τα βήματα του χορού σας.
Να θυμάστε, ότι τα παιδιά διαλέγουν συγκεκριμένη συμπεριφορά, επειδή περιμένουν να προκαλέσουν σε σας προβλέψιμη αντίδραση. Κάντε οτιδήποτε άλλο μόνο να είναι διαφορετικό από την αυτόματή σας αντίδραση. («Ποια είναι η μαγική λεξούλα;»). Εάν εσείς αλλάξετε τα βήματα, το παιδί πια δεν θα μπορεί να χορεύει το ίδιο «πα ντ ντιο» μαζί σας. Εσείς αλλάζετε τον χορό.
Μετάφραση: Σταματήστε συνέχεια να απαιτείτε «παρακαλώ» και «ευχαριστώ» και θα αρχίσετε να το ακούτε συχνότερα και οικιοθελώς.
Επαινέστε τα, όταν είναι καλά.
«Να ακούτε τον τόνο, όχι μόνο τις λέξεις». Μερικές φορές το «ευχαριστώ» εννοείτο, μόνο που εσείς δεν το ακούτε. Να μην είστε προσκολλημένοι στις μικρές λεπτομέρειες, θέλουμε τα παιδιά να κατανοούν την αξία της ευγένειας και όχι να επαναλαμβάνουν σαν παπαγαλάκια, όπως επιβάλλει το πρωτόκολλο, για δική μας χαρά.
Λίγο πιο διαφορετικά είναι τα πράγματα με τις «συγγνώμες». Τότε από το παιδί απαιτείται όχι απλή κοινωνική ευγένεια αλλά και επανεξέταση των δράσεων του και μετάνοια για αυτές, το οποίο πρέπει να δείξει με την αποδεκτή μορφή ζήτησης συγγνώμης.
Εδώ υπάρχουν τα εξής πιθανά εμπόδια:
- Κατανόηση
- Μετάνοια
- Η αίσθηση ως «υποτιμητικό» να παραδεχθείς πως έχεις κάνει λάθος.
Η πείρα μου με την Άνι δείχνε, ότι με συζητήσεις όλα λύνονται. Της εξηγώ με λεπτομέρειες γιατί είναι σημαντικό να ζητήσει συγγνώμη, μην ξεχνώντας να της δίνω παραδείγματα και να ζητώ συγγνώμη και εγώ, όταν σφάλω.
Η ιδέα, ότι ο γονιός είναι αλάνθαστος, ενώ το παιδί συνέχει σφάλει είναι απολύτως αναληθή και δεν είναι χρήσιμη στην επικοινωνία σας, επειδή η επικοινωνία σας δεν είναι πόλεμος για εξουσία και έλεγχος, αλλά ισότιμη συντροφικότητα, στην οποία εσείς είστε απλά «ο δάσκαλος», η εξέχουσα φιγούρα, «ο μέντορας». Να θυμάστε – οι σχέσεις σας με το παιδί σας δεν είναι σχέσεις μεταξύ αφεντικού και υπηρέτη και δεν είναι πρέπον να περιμένετε από το παιδί σας πλήρης υποταγή.
Αυτό το λέει άνθρωπος που το παιδί του σχεδόν συνέχεια δεν τον ακούει. Αλλά είμαι σίγουρη, ότι είναι έτσι:-)
«Παρακαλώ, μαμά, παρακαλώ, παρακαλώ, παρακαλώ, παρακαλώ, παρακαλώωω.. Αγόρασε μου παγωτό!» φωνάζει η Άνι στη μέση του δρόμου και η σκηνή εξελίσσεται στην μέση του Νοεμβρίου, σε θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν, όταν μόλις έχει αναρρώσει από την τελευταία γρίπη.
Πώς να της εξηγήσω πως η χρίση της μαγικής λεξούλας δεν εγγυάται την εκπλήρωση της επιθυμίας;! Ή τουλάχιστον όχι πάντα. ☺