Οι διαταραχές του θυρεοειδούς είναι οι δεύτερες συχνότερες στην ομάδα των εγκύων. Η ίδια η φυσιολογία του θυρεοειδούς ουσιαστικά αλλάζει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Για τον λόγο αυτό και τα τεστ τα οποία γίνονται και η διάγνωση «δυσλειτουργία θυρεοειδούς» κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης πρέπει να γίνουν με πολύ προσοχή και από ειδικούς.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης πολύ σημαντική είναι η επίδραση της λεγόμενης ανθρώπινης χοριακής γοναδοτροπίνης.
Η ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη έχει την ίδια δομή όπως η TSH, αυτή είναι η ορμόνη η οποία ορίζει τις λειτουργίες του θυρεοειδούς αδένας. Η ανθρώπινη χοριακής γοναδοτροπίνης συνδέεται με τον υποδοχέα για TSH για τον θυρεοειδή στη γυναίκα και τον διεγείρει πρόσθετα. Για αυτό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης οι τιμές της TSH είναι πολύ διαφορετικές, σημαντική επίπτωση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης επιφέρουν και τα οιστρογόνα, οι πρωτεΐνες που αλλάζουν λόγω της υπατικής λειτουργίας της εγκύου. Και όλα αυτά οδηγούν σε αλλαγή των επιπέδων των ορμονών του θυρεοειδούς, γενικά.
Για αυτόν τον λόγο οι διάφορες επαγγελματικές οργανώσεις, όπως και η Βουλγαρική Εταιρεία Γυναικολογίας, έχουμε υιοθετήσει «ειδικά όρια τριμήνου» για τα επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς, βάσει των οποίων προσανατολιζόμαστε εάν μια έγκυος έχει ή δεν έχει δυσλειτουργία του θυρεοειδούς.
Έχετε ή δεν έχει ανάγκη από θεραπεία με ορμόνες θυρεοειδούς ή από θεραπεία για καταστολή της λειτουργίας του θυρεοειδούς η γυναίκα;
Πολλές από τις κυοφορούσες γυναίκες ξέρουν ότι έχουν παθολογία του θυρεοειδούς ακόμα πριν την αρχή της κυοφορίας και εφαρμόζουν ανάλογη θεραπεία. Η δυσλειτουργία του θυρεοειδούς μπορεί να εξετάζεται αφενός ως εμφάνιση αυξημένης λειτουργίας του θυρεοειδούς που σχετίζεται με υπερπαραγωγή ορμονών του θυρεοειδούς και ανάλογα με μονόπλευρα συμπτώματα όπως αρρυθμίες, μείωση βάρους, αυξημένη εφίδρωση, ανησυχία, αίσθηση τρόμου και όπως ήδη ανέφερα, αλλαγή των επιπέδων των ορμονών του θυρεοειδούς, δηλαδή FP3 και FP4 με κατεύθυνση υψηλότερων τιμών.
Ο υπερθυρεοειδισμός ή η αυξημένη λειτουργία του θυρεοειδούς οφείλεται συχνότερα στις αποκαλούμενες αυτοάνοσες διεργασίες.
Αφενός μπορεί να είναι φάση της υπολειτουργίας της γνωστής θυρεοειδίτιδας του Χασιμότο, αφετέρου η λεγόμενη νόσος Γκρέιβς. Σε όλες των περιπτώσεων εάν αποδειχθεί αυτοάνοση ασθένεια που σχετίζεται με την αυξημένη λειτουργία του θυρεοειδούς, η γυναίκα πρέπει να προετοιμαστεί ανάλογα για την κύηση και οι ορμόνες πρέπει να ρυθμιστούν στα κανονικά επίπεδα ακόμα πριν την αρχή της εγκυμοσύνης.
Το καλύτερο είναι να υπάρχει η λεγόμενη κλινική, ανοσολογική και θεραπευτική ύφεση, επειδή με την εξέλιξη της εγκυμοσύνης μια υπερλειτουργεία μπορεί να συνδέεται με σειρά επιπλοκών όπως για τη μητέρα, έτσι και για το μελλοντικό της παιδί.
Τα αντισώματα που παρακολουθούνται στη νόσο του Γκρέιβις, τα λεγόμενα διεγείροντα τον θυρεοειδή αντισώματα, περνάνε από το κεντρικό φράγμα και περνώντας το κεντρικό φράγμα διεγείρουν τον θυρεοειδή του νεογνού και συνήθως αυτά τα παιδιά μπορεί να παρουσιάσουν επίσης ενδείξεις υπερθυρεοειδισμού, αυτό σχετίζεται με ανεπαρκή ανάπτυξη του παιδιού, καθυστέρηση στην ανάπτυξη, φόρτωση της καρδιάς του νεογέννητου, κίνδυνος πρόωρης γέννησης, κίνδυνος προεκλαμψίας για τη μητέρα. Ο υπερθυρεοειδισμός είναι μια κατάσταση η οποία είναι καλά να ελεγχτεί πριν την κύηση.
Στις σπάνιες περιπτώσεις που οι γυναίκες ανακαλύπτουν παρόμοια διαταραχή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, πολύ προσεκτικά, με προσεκτική εκ’ νέου εκτίμηση από την πλευρά του θεράποντα γυναικολόγου – μαιευτήρα, από τον επιβλέποντα την μορφολογία εμβρυολόγο και ενδοκρινολόγο, βέβαια, συνεχίζει η θεραπεία της ασθενής.
Οι διαταραχές που σχετίζονται με μειωμένη λειτουργία του θυρεοειδούς είναι οι συχνότερες
Μπορεί να είναι πρωτοπαθής δυσλειτουργία, πρωτοπαθής διαταραχή στην σύνθεση ορμονών και ο λεγόμενος πρωτοπαθής υποθυρεοειδισμός, για τον οποίο δεν έχει διαπιστωθεί η αιτία. Απλά ο θυρεοειδής δεν παράγει ανάλογη ποσότητα ορμονών. Η μειωμένη λειτουργία του θυρεοειδούς όμως μπορεί να είναι στο πλαίσιο της αυτοάνοσης θυρεοειδίτιδας του Χασιμότο, την υποθυρεοειδή φάση. Τότε, ακόμα πριν την εγκυμοσύνη, οι γυναίκες οι οποίες ξέρουν για την ύπαρξή της, πρέπει να εφαρμόσουν κατάλληλη θεραπεία αντικατάστασης.
Η ύπαρξη τέτοιας δυσλειτουργίας στο πλαίσιο της αυτοάνοσης νόσου απαιτεί οι γυναίκες η οποίες σχεδιάζουν την εγκυμοσύνη τους να υποστηρίζουν κατάλληλα επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς. Η απαίτηση είναι το επίπεδο της ορμόνης TSH να είναι κάτω των 2.5 μονάδων, ανεξάρτητα απ’ αυτό ότι η αποδεκτή τιμή είναι έως 4.5 για τα περισσότερα εργαστήρια.
Η ειδική απαίτηση του τριμήνου είναι το άνω όριο της TSH να είναι έως 2.5, αυτό είναι το ασφαλέστερο επίπεδο για την εξέλιξη της εγκυμοσύνης και για τη σωστή ανάπτυξη του εμβρύου. Το έμβρυο ξεκινά να παράγει ορμόνες θυρεοειδούς από την 10η εβδομάδα της κύησης, αλλά αυτή η ποσότητα καθόλου δεν είναι αρκετή, δεν υπάρχει αντίστροφη σχέση μεταξύ της υπόφυσης του και του θυρεοειδούς και δεν μπορεί να εξασφαλιστεί κανονικό επίπεδο των ορμονών του θυρεοειδούς στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης.
Λόγω αυτού στην περίοδο αυτή το έμβρυο εξαρτάται από τα επίπεδα των ορμονών θυρεοειδούς της μητέρας, για αυτό είναι απαραίτητο η μητέρα να υποστηρίζει το επίπεδο των ορμονών θυρεοειδούς στα όρια που συστήνεται, να υποβληθεί σε θεραπεία και σε εξετάσεις έγκαιρα και κάθε μήνα, όπως είναι οι συστάσεις οι οποίες θα έδινα στους ασθενείς μας που κυοφορούν και γνωρίζουν για τη δυσλειτουργία του θυρεοειδούς τους. Μετά από την 21η εβδομάδα τα επίπεδα της ορμόνης του θυρεοειδούς στο έμβρυο είναι κατάλληλα και ο θυρεοειδής του πια λειτουργεί.