Προβολές: 721
Υπάρχει διαφορά μεταξύ προσαρμογής, κοινωνικοποίησης κ.λπ. στην διαδικασία μεταμόρφωσης του παιδιού από παιδί σε ώριμη, ωφέλιμη για την κοινωνία προσωπικότητα και ποια είναι η σχέση μεταξύ των όρων αυτών και του γενικού τόνου των σχέσεων μεταξύ παιδιών και γονέων;
Γενικά μπορεί να σημειωθεί, ότι η κοινωνικοποίηση σχετίζεται με τη διαδικασία αφομοίωσης στάσεων ζωής, πεποιθήσεων και παραδόσεων, οι οποίες είναι χαρακτηριστικές για την οικογένεια και τον πολιτισμό. Είναι σαφές ότι ο γονέας παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία.
Στην αρχή της ανάπτυξης του παιδιού ο γονέας αναγκάζεται να μάθει το παιδί να ελέγχει τις φυσιολογικές του λειτουργίες, αλλά σε επόμενο στάδιο ο έλεγχος αυτός αφορά τις συμπεριφοριστικές αντιδράσεις του παιδιού: παραδείγματος χάριν, πώς να συμπιέζει τις επιθετικές παρορμήσεις, όταν άλλο παιδί πάρει το παιχνίδι του.
Σε σχέση μ’ αυτό είναι σημαντικό να διαφανεί το προσωπικό και το γωνιακό ύφος, το οποίο να ακολουθείται. Είναι αυτό το ύφος αυταρχικό, δημοκρατικό, φιλελεύθερο ή είναι συνδυασμός των άνω; Πρέπει να διαλέξετε το δικό σας χαρακτηριστικό ύφος!
Μια μελέτη αποδεικνύει ότι το ύφος του γονέα έχει άμεση σχέση με τις επιδόσεις του παιδιού στο σχολείο, ενώ τα αποτελέσματα τονίζουν τον εξαιρετικά θετικό ρόλο του αυταρχικού ύφους. Σε τι εκφράζεται; Εκεί όπου υπάρχει πολύ αγάπη, αλλά και αρκετές απαιτήσεις για τους σκοπούς και για τους πρότυπους της παιδικής συμπεριφοράς. Για μεγαλύτερη αντικειμενικότητα πρέπει να επισημάνω ότι τόσο το παιδί, όσο και το ταμπεραμέντο του, επηρεάζουν επίσης τον γονέα και ως εκ τούτου το ίδιο το ύφος του γονέα – τη λεγόμενη αμοιβαία κοινωνικοποίηση.
Αναπόφευκτα υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, οι οποίοι επιδρούν στην κοινωνικοποίηση – μέσα ενημέρωσης, αστέρες (του σινεμά) και πρότυπα ρόλων όπως ηθοποιοί ή τραγουδιστές, συνομήλικοι του κ.λπ. Με μεγαλύτερη επιρροή είναι οι συνομήλικοι και μπορεί να εντοπιστεί με σαφήνεια πώς επηρεάζουν την ανάπτυξη του παιδιού μέσω των παιχνιδιών
Σε πιο πρώιμη ηλικία, γύρω στο πρώτο και στο δεύτερο έτος της ηλικίας του, το παιδί παίζει μόνο του, σε απομόνωση και σύντομα μετά από αυτή την περίοδο είναι πια σε ομάδα, αλλά συνεχίζει να παίζει για τον εαυτό του – παράλληλα με τα παιχνίδια των άλλων παιδιών. Με την συμπλήρωση του τρίτου έτους, τα παιδιά ξεκινάνε να παίζουν μεταξύ τους, όπου το παιδί έχει ξεχωριστό, αλλά συμπληρωματικό για τα παιχνίδια των άλλων παιδιών, ρόλο. Όλες αυτές οι διαδικασίες επηρεάζονται από τη γνωστική ανάπτυξη και το κοινό παιχνίδι δεν εμφανίζεται μέχρι το παιδί να ξεπεράσει μέρος του εγωκεντρισμού του και ξεκινήσει να καταλαβαίνει και άλλες απόψεις.
Στη σχολική ηλικία γίνεται το «μεγάλο» άλμα στην κοινωνικοποίηση του παιδιού. Ενδιαφέρον έχουν οι παραλλαγές, που σχετίζονται με αφομοίωση ρόλων. Ενώ στην ηλικία γύρω στα 6 – 8 τα παιδιά αρέσουν το ένα στον άλλο και είναι φίλοι, επειδή μοιράζουν διάφορα πράγματα, αυτά σε ηλικία 12 – 13 συνδυάζουν τη φιλία με την ψυχολογική υποστήριξη, η οποία συνδυάζεται με την αίσθηση ότι οι γονείς δεν με καταλαβαίνουν ή με τη βοήθεια σε συγκεκριμένα σχολικά μαθήματα.
Φυσικά, οι διαφορές μεταξύ των δύο φύλων αποτελούν επίσης σημαντικό παράγοντα για την κοινωνικοποίηση του παιδιού. Είναι πολλές δημοφιλείς θέσεις παραπλανητικές:
- π.χ. ότι τα κορίτσια είναι πιο κοινωνικά από τα αγόρια;
- ή ότι τα αγόρια έχουν πιο έντονο το κίνητρο για επιτεύγματα;
- ή ότι τα κορίτσια έχουν μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση από τα αγόρια;
- ή ότι τα κορίτσια είναι περισσότερο υποδηλωτικά από τα αγόρια ……
Η μοναδική από τις παρόμοιες γνώμες που έχει αποδειχθεί είναι αυτή ότι τα κορίτσια έχουν πιο καλές λεκτικές δεξιότητες, ενώ τα αγόρια έχουν πιο ανεπτυγμένες ικανότητες στα μαθηματικά, αλλά οι διαφορές είναι αμελητέα μικρές.
Οι ρόλοι φύλου είναι σπουδαίος παράγοντας με τους διαφορετικούς πολιτισμούς να αντιμετωπίζουν με διαφορετικούς τρόπους τους ρόλους αυτούς, ενώ το σημαντικότερο είναι ότι τα παιδιά μαθαίνουν συμπεριφορά παρατηρώντας τους γονείς τους ανάλογα με το φύλο τους. Ιδιαίτερα οι γονείς, αλλά και οι άλλοι άνθρωποι, γίνονται παράδειγμα για σχηματισμός προτύπων για την συμπεριφορά των ανδρών και των γυναικών στα παιδιά.
Χαρακτηριστικό της κοινωνικοποίησης είναι ότι αυτή είναι διαδικασία δηλαδή τα παιδιά κατανοούν ποια είναι και κατά πόσο ταιριάζουν στο οικογενειακό και στο περιβάλλον των φίλων τους. Και πάρα που αυτό είναι σημαντικό, δεν πρέπει να αγνοείται το γεγονός, ότι το παιδί παίρνει ενεργό μέρος στην ίδια του την κοινωνικοποίηση.