Προβολές: 496
Ζούμε σε καιρούς που είναι σχεδόν αδιανόητο να υπάρχουμε χωρίς τις καινούριος τεχνολογίες. Πραγματικά, διευκολύνουν σε κάποιο βαθμό κάποιες από τις δραστηριότητές μας. Συνάμα, εκτός από τα οφέλη, υπάρχουν κάποιοι κίνδυνοι.
Όλοι έχουμε ακούσει, ιδιαίτερα τον τελευταίο καιρό, για κάποια παιχνίδια και εφαρμογές που εξωθούν τα παιδιά να κάνουν πράγματα, που καταλήγουν σε μοιραίο τέλος για αυτά. Δεν είναι μικρός ο κίνδυνος και στο διαδίκτυο – υπάρχουν άνθρωποι με μη καθαρές προθέσεις, ο σκοπός των οποίων είναι να εκμεταλλευτούν όπως τα παιδιά, έτσι και κάθε άτομο που θα πέσει στην παγίδα τους.
Για να είμαστε αντικειμενικοί πρέπει να υπογραμμιστεί ότι ως αποτέλεσμα της ψηφιοποίησης είμαστε μάρτυρες και συμμέτοχους σε τεράστιες αλλαγές, οι οποίες αφορούν όλες τις πτυχές της ζωής μας. Στο πλαίσιο αυτό στην ημερήσια διάταξη είναι το ζήτημα της τεχνολογίας (τηλέφωνα, ταμπλέτες) και πως αυτό αφορά τα παιδιά.
Μερικές φορές είμαστε τόσο κουρασμένοι και εξουδετερωμένοι από τις καθημερινές δυσκολίες και προβλήματα, που ψάχνουμε λεπτό ησυχίας, να μείνουμε για λίγο με τον εαυτό μας. Τέτοιες στιγμές είμαστε πρόθυμοι να «παραδώσουμε» το κινητό ή τη ταμπλέτα στο παιδί, για να εξασφαλίσουμε την ησυχία μας. Διαπιστώνοντας ότι αυτό το κόλπο δουλεύει όλο και πιο συχνά τον χρησιμοποιούμε, έως ότου μια μέρα καταλάβουμε ότι το παιδί έχει «εμμονή» με το κινητό τηλέφωνο ή τη ταμπλέτα.
Χωρίς να μπαίνουμε σε λεπτομέρειες, θα εξηγήσουμε κάποιες διαδικασίες, οι οποίες γίνονται κατά την ανάπτυξη των παιδιών. Μετά τη γέννηση όλοι περνάμε από διάφορες περιόδους, που σχετίζονται με την ανάπτυξή μας.
Αυτές από την πλευρά τους έχουν σημαντικά χαρακτηριστικά, που το «πέρασμα» μας από αυτά μας διαμορφώνει ως προσωπικότητες. Για να έχουμε τη δυνατότητα να επιζήσουμε, είναι απαραίτητη συγκεκριμένη συμπεριφορά σε συγκεκριμένη κατάσταση. Η συμπεριφορά μας σχετίζεται με συγκεκριμένα αισθήματα που είναι αποτέλεσμα των αισθητηριακών μας ικανοτήτων
Οι πληροφορίες που λαμβάνουμε προέρχονται από διαφορετικά αισθητήρια όργανα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι “ακριβές”, όταν είμαστε κοντά σε ένα αντικείμενο (όσφρηση) ή σε άμεση επαφή μ’ αυτό (άγγιγμα, γεύση). Σε τέτοιες περιπτώσεις πρώτα ενεργούμε και μετά σκεφτόμαστε. Σε άλλες περιπτώσεις οι πληροφορίες είναι “μακρινές, απομακρυσμένες”, δηλαδή όταν βλέπουμε (όραση) και όταν ακούμε (ακοή). Ο ρόλος των απομακρυσμένων αισθήσεων είναι να μας προειδοποιήσει εκ’ προτέρων για μια συγκεκριμένη κατάσταση. Μας εξασφαλίζουν τον χρόνο να σκεφτούμε και ανάλογα να πάρουμε απόφαση. Το σύνολο των αισθήσεών μας αυξάνει τις πιθανότητες προσαρμογής και επιβίωσης μας.
Αμφότερα, τα κίνητρα που μας επηρεάζουν αντιλαμβάνονται μέσω των αντιλήψεων μας και αποθηκεύονται στη μνήμη μας. Κάθε νέο αντικείμενο ή συμβάν περνάει μέσα από διαδικασία ενός σχήματος που ήδη υπάρχει.
Ένα πολύ γενικό παράδειγμα: δίνοντας σε ένα μωρό καινούριο αντικείμενο που του θυμίζει γνωστό αντικείμενο, αυτό θα το φάει, θα το δαγκώσει, σπρώξει κ.λπ.. Το παιδί θα χρησιμοποιήσει ήδη υπάρχον σχήμα για να κατανοήσει το αντικείμενο.
Ωστόσο, όταν υπάρχει ένα εντελώς καινούριο αντικείμενο, το παιδί συνήθως τροποποιεί το ήδη υπάρχον σχέδιο μέσω του πρίσματος των νέων πληροφοριών. Ένα σχετικά καλό παράδειγμα είναι να δώσετε στο παιδί ένα αυγό. Αυτό θα σπάσει εάν το παιδί το χτυπήσει σύμφωνα με το παλιό, επεξεργασμένο σχήμα. Αλλά μετά θα μάθει ότι το αυγό είναι εύθραυστο. Με λίγα λόγια, η μπάλα μπορεί να δαγκωθεί, να ριχθεί και να χτυπηθεί, αλλά το αυγό δεν πρέπει. Ως αποτέλεσμα, σε ένα μεταγενέστερο στάδιο, θα χτυπήσει κάποια αντικείμενα σκληρότερα και άλλα με πιο λίγη δύναμη.
Ποια είναι η σχέση μεταξύ αυτών των εξηγήσεων ψυχολογίας και της χρήσης του κινητού ή της ταμπλέτας; Όπως αναφέραμε, είναι αναμφισβήτητη η “εισβολή” της τεχνολογίας στον κόσμο μας και δεν μπορούμε να σταματήσουμε αυτήν την “επανάσταση”. Αυτό που μπορούμε και πρέπει να κάνουμε δεν είναι να περιορίσουμε, αλλά να εξισορροπήσουμε τη χρήση των νέων τεχνολογιών, ειδικά όσο αφορά τα μικρά παιδιά. Ο ευκολότερος τρόπος για να γίνει αυτό είναι να ασχολούμαστε περισσότερο με το παιδί και να οργανώνουμε αποτελεσματικά την επικοινωνία μαζί του
Μια άλλη καλή προσέγγιση είναι να δείξουμε στο παιδί πώς να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την τεχνολογία με σκοπό να τον εξυπηρετήσει. Ανάλογα να του δείξουμε ότι ό κόσμος έξω από την οθόνη είναι μεγαλύτερος, πολύ πιο ενδιαφέρον και περιμένει να ανακαλυφθεί .Αυτές είναι οι προσεγγίσεις που θα δώσουν στο παιδί τα απαραίτητα “σχήματα” για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της ζωής.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι τα παιδιά είναι επιδέξιοι μιμητές και υπό αυτή την έννοια εάν είστε συνέχεια με το κινητό ή τη ταμπλέτα στο χέρι, μην περιμένετε το παιδί να κάνει κάτι διαφορετικό.